สารรักษ์หัวใจตอนที่ ๑๙ โรคทางเดินหายใจอุดตันขณะหลับ สวัสดีครับวันนี้ผมมีเนื้อหาสาระดีๆมาเล่าให้ฟังอีกเรื่องครับ เป็นเรื่องร้ายๆจากความอ้วนคือโรคทางเดินหายใจอุดตันขณะหลับ [Obstructive sleep apnea] Obstructive = อุดตัน, Sleep = นอนหลับ, Apnea = หยุดหายใจ เมื่อแปลจากภาษาอังกฤษแล้วเราสามารถสังเกตอาการของโรคได้ดังนี้ ๑.มีการหยุดหายใจขณะนอนหลับนานกว่า ๑๐ วินาที โดยการหยุดหายใจนั้นเกิดจากทางเดินหายใจอุดตัน ซึ่งมักเกิดในคนอ้วนเพราะ จะคอสั้น, มีไขมันบริเวณโพรงคอมาก และเกิดลิ้นตกไปอุดทางเดินหายใจขณะหลับ คนใกล้ตัวสามารถสังเกตอาการนี้ได้โดยดู คนอ้วนขณะนอนหลับว่ามี  -นอนกรนดังมากๆ ต่อมาเสียงกรนจะเงียบหายไปนานกว่า ๑๐ วินาที -แล้วผู้ป่วยจะสะดุ้ง มีเสียงในลำคอเหมือนสำลัก

๒. เมื่อผู้ป่วยกลุ่มนี้นอนแล้วหยุดหายใจตอนหลับ และต้องสะดุ้งบ่อยๆ ก็จะง่วงนอนตอนกลางวันบ่อยๆบางทีนั่งหลับ หลับได้เกือบตลอดนั่งนิ่งตรงไหนเป็นหลับทันที เหตุที่หลับได้ดีตอนนั่งเพราะลิ้นจะไม่ตกไปอุดตันทางเดินหายใจ ประกอบกับตอนกลางคืนนอนหลับไม่สนิทด้วย

๓. มักจะมีเยื่อบุตาแดง ลิ้นแดงคล้ำ นั้นเป็นเพราะเมื่อหยุดหายใจบ่อยๆ จะเกิดการขาดออกซิเจนเรื้อรัง ทำให้มีการผลิตเม็ดเลือดแดงมากขึ้นเพื่อขนส่งออกซิเจนให้ได้มากขึ้น เพื่อไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆของร่างกาย เราเรียกภาวะนี้ว่า เกิดภาวะเลือดข้น เราจึงเห็นเยื่อบุตาแดง ลิ้นแดงคล้ำ ถ้าเป็นเลือดข้นนานๆจะเกิดภาวะเลือดหนืดและเป็นต้นเหตุให้หลอดเลือดหัวใจ หรือสมองตีบตันได้

๔ .เมื่อเกิดโรคทางเดินหายใจอุดตันขณะหลับนานๆ จะทำให้ความดันโลหิตสูง และต่อมาจะเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ถึง ๒ เท่าตัว

ทางแก้ไขและแนวทางการรักษาโรคทางเดินหายใจอุดตันขณะหลับคือ ๑. ต้องเลิกเหล้า และบุหรี่อย่างเด็ดขาดเพราะทำให้ทางเดินหายใจอุดตันได้ง่ายขึ้น ๒. ให้นอนศีรษะสูงขึ้น หรือนอนตะแคงเพื่อป้องกันลิ้นตกอุดตันทางเดินหายใจ ๓. รักษาความดันโลหิตสูง และตรวจเช็คระดับไขมัน และน้ำตาลในเลือดว่ามีเกณฑ์ของโรคอ้วนลงพุงด้วยหรือไม่ ๔ .ออกกำลังกาย และลดความอ้วนอย่างช้าๆ เฉลี่ย ประมาณ ๕-๗%จากน้ำหนักตัวเดิมในปีแรก

การรักษาอื่นๆกรณีเป็นโรคทางเดินหายใจอุดตันขณะหลับมากๆแล้วเช่น การดมออกซิเจนด้วยเครื่องมือพิเศษขณะหลับ หรือการผ่าตัดเปิดทางเดินหายใจแบบถาวรแต่เป็นการผ่าตัดที่ในประเทศไทยยังไม่มีแพทย์ที่ชำนาญพอ ดังนั้นวิธีรักษาที่ดีสุดขณะนี้คือป้องกันตัวเองไม่ให้อ้วนครับ

นายแพทย์มงคล มะระประเสริฐศักดิ์  อายุรแพทย์โรคหัวใจ ร.พ.แพร่

•แก้ไขล่าสุด• ( •วัน•จันทร์•ที่ 26 •พฤศจิกายน• 2012 เวลา 08:48 น.• )